نخود سبز یکی از غنی‌ترین حبوباتی است که می‌توانید پیدا کنید. این نوع نخود که آن را به نخود فرنگی هم می‌شناسیم، سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها، فیبر، ویتامین‌ها، پروتئین و کربوهیدرات‌ها است که به آن خواص بی‌نظیری بخشیده‌اند.
حفظ سلامت قلب، مراقبت از پوست، بهبود گوارش، تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از ابتلا به بعضی بیماریها، از مهم‌ترین خواص این نخودِ سبز و مغذی هستند.
در این مقاله از کاریبو به بررسی خواص نخود سبز، اثراتش در پیشگیری و درمان بیماریها، خواص آن برای آقایان، بانوان باردار و کودکان و البته مضرات و نکات مصرف صحیح آن می‌پردازیم. برای رسیدن به پاسخ سؤال «خواص نخود سبز چیست؟»، تا پایان همراه ما باشید.
خواص نخود سبز
جالب است بدانید نخود فرنگی در دسته حبوباتی مانند عدس و لوبیا قرار می‌گیرد اما معمولاً از آن در خانواده سبزیجات یاد می‌شود. خواص نخود سبز در طب سنتی هم موردتوجه است و طبع آن سرد است.
ترکیبات نخودسبز، مواد مغذی بسیاری را در خود جای داده‌اند و قطعه مهمی از پازل سلامتی ما هستند. بخشی از این مواد مغذی عبارت‌اند از: انواع ویتامین‌ها مانند A، K و B، فسفر، آهن، منگنز، پتاسیم، کلوین، پروتئین و آمینواسیدهای متنوع، روی، اسید فولیک و مس.
در ادامه به بررسی اصلی‌ترین خواص نخود سبز می‌پردازیم.
1. بهبود فرایند گوارش و هضم معده
نخود سبز سرشار از فیبر رژیمی نامحلول است و دقیقاٌ همان چیزی است که سیستم گوارشی و باکتری‌های مفید روده برای حفظ جریان مواد زائد به خارج بدن، به آن نیاز دارند. جلوگیری از افزایش باکتری‌های مضر توسط نخود سبز، باعث می‌شود شما از ناراحتی‌هایی مانند التهاب روده و اسهال و در مراحل حاد از سرطان روده در امان باشید. اگر به فکر مصرف این ماده غذایی برای بهبود فرایند گوارشی بدنتان هستید، پیشنهاد می‌کنیم طرز تهیه سوپ نخود فرنگی با مواد مختلف را حتما مطالعه فرمایید.
2. تقویت سیستم بینایی
نخودفرنگی دارای ویتامین A و آنتی‌اکسیدان‌های فلاونوئیدی مؤثری مثل زیکسانتین است و به حفظ سلامت قدرت بینایی و چشم‌ها کمک می‌کند. از این گیاه خوشمزه می‌توانید در درست کردن سالاد الویه نیز استفاده کنید.
3. کمک به لاغری و حفظ وزن مناسب
نخود سبز چربی و کالری بسیار کمی دارد و دغدغه افزایش وزن را از شما می‌گیرد. پروتئین و فیبر موجود در ترکیبات آن موجب احساس سیری بیشتر و مدیریت بهتر وعده‌های غذایی می‌شوند؛ بنابراین در مسیر رژیم فیبری و کاهش وزن شما نقش مؤثری دارد.
افزودن نخود سبز به رژیم غذایی، جز کمک به لاغری، می‌تواند از بروز بیماریها و مشکلات گوارشی هم جلوگیری کند. البته توجه داشته باشید بدن به مجموعه کاملی از پروتئین‌ها نیاز دارد و نخود سبز به‌تنهایی تأمین‌کننده آن‌ها نیست.
بیشتر بخوانید: خواص تن ماهی برای لاغری
4. افزایش سطح اکسیژن خون
آهن و پتاسیم نخود فرنگی علاوه بر جلوگیری از کم‌خونی، موجب تولید هموگلوبین بیشتر و بهبود انتقال اکسیژن در بدن می‌شوند. این مسئله فواید زیادی دارد و یکی از آن‌ها، کاهش احساس خستگی و گرفتگی عضلات است.
5. حفظ سلامت قلب و عروق
نخود سبز انباری از منیزیم، فلاونول، لوتئین، لیکوپن، فیبر و سایر مواد مفید برای سلامت قلب است. این مواد به کاهش کلسترول مضر LDL، افزایش کلسترول مفید HDL، تنظیم فشارخون، تنظیم اندازه و پاک‌سازی دیواره‌های رگ‌های خونی و کاهش سطح هموسیستئین کمک شایانی می‌کنند.
6. مراقبت از پوست و ضد پیری
نخود فرنگی در کاهش علائم پیری پوست، چین‌وچروک‌ها و جلوگیری از ایجاد آن‌ها مؤثر است و با ترکیبات آنتی‌اکسیدانی خود مانند کاتچین، کاروتنوئید و فلانوئیدها به سلامت و شفافیت پوست شما منجر می‌شود.
7. سلامت اعصاب و روان
فولات موجود در نخود سبز برای تسکین اعصاب و سلامت روان مؤثر است.
8. منبع غنی پروتئین
این نخود سطح زیادی از پروتئین را در خود جای داده است و ضمن ایجاد حس سیری بیشتر، به حجم گرفتن عضلات و استخوان‌ها نیز کمک شایانی می‌کند.
طبق بررسی‌ها، نصف فنجان نخود سبز حدود 2/4 گرم پروتئین دارد و این عدد در نصف فنجان هویج پخته، حدود 6/0 گرم است. پروتئین نقش اساسی در رشد و سلامت استخوان‌های کودکان دارد. همچنین جایگزین مناسب برخی پروتئین‌های گوشتی برای وگن‌ها است.
9. تنظیم میزان قند خون
نخود سبز شاخص گلیسمی (GI) اندکی دارد و قند مضری در خود ندارد. این نخود فرایند جذب و هضم کربوهیدرات‌ها و قند مواد غذایی را کند می‌کند و سرعت ناگهانی جذب آن‌ها را کاهش می‌دهد. مصرف این نخود برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 بسیار توصیه شده و در تثبیت سطح قند خون آن‌ها مؤثر است. از دیگر نکات مهم این است که مقاومت بدن به انسولین را به‌خوبی مدیریت می‌کند.
10. تقویت سیستم ایمنی
آنتی‌اکسیدان‌ها از عناصر شاخص ترکیبات نخود سبز هستند و در کنار مواد معدنی مانند ویتامین C، آهن، روی و منگنز، به تقویت سیستم دفاعی بدن کمک می‌کنند.
11. بدنسازی و ایجاد عضله
همان‌طور که ذکر شد، نخود سبز منبع کاملی از فسفر، پروتئین و فیبر است و به ایجاد حجم بدن کمک می‌کند. ورزشکاران و بدنساز‌ها برای استفاده از خواص نخود فرنگی در بدنسازی در کنار وعده‌های غذایی پروتئینی خود مانند مرغ یا پاستا، از نخود سبز استفاده می‌کنند.
کنسرو نخود سبز کاریبو راه‌حلی سریع، خوش‌طعم و منحصربه‌فرد است تا ضمن ورزش خود، از مصرف مواد غذایی مقوی و تازه لذت ببرید.
12. پیشگیری از پوکی استخوان
نخود فرنگی حاوی پروتئین و ویتامین‌های D و K است و به جذب بهتر کلسیم، تقویت استحکام استخوان‌ها و پیشگیری از ورم مفصل‌ها منجر می‌شود.
خواص نخود سبز برای بیماریها
ترکیبات غنی و ارزشمند نخود فرنگی در پیشگیری از ابتلا و بهبود شرایط بیماری‌های مختلفی مؤثر هستند. در ادامه به بعضی از این اثرات و بیماریها اشاره می‌کنیم.
1. پیشگیری از سرطان
ویتامین‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها و پلی‌فنول‌های ترکیبات نخود سبز به پیشگیری از سرطان کمک می‌کنند. نخود سبز حاوی ساپونین است که مانع رشد تومور می‌شود.
پلی‌فنول کومسترول موجود در نخود سبز، در حفظ سلامت و عملکرد بهینه معده مؤثر است. مقدار لازم از این ماده تنها 2 میلی‌گرم در روز است اما نقش مهمی در پیشگیری از سرطان و ناراحتی‌های معده دارد. همچنین ویتامین K در کاهش احتمال بروز سرطان پروستات نقش دارد. از مهم‌ترین سرطان‌های دیگری که این نخود مانع بروز آن‌ها می‌شود، می‌توان به سینه، پانکراس و تخمدان اشاره داشت.
2. سلامت چشم
یکی از شایع‌ترین مشکلات افزایش سن، کاهش دید و مشکلات بینایی است. دژنراسیون ماکولا (ARMD)، عامل اصلی تاری دید با افزایش سن است که نخود سبز با داشتن رنگ‌دانه‌های کاروتنوئیدی لوتئین و زآگزانتین، در برابر آن مقاومت می‌کند.
3. کنترل و پیشگیری از دیابت
همان‌طور که در قسمت‌های قبلی مطالعه کردیم، نخود فرنگی در کنترل قند خون و دیابت مؤثر است و منیزیم، ویتامین B و K موجود در آن، خطر ابتلا به دیابت را کاهش می‌دهند.
4. بهبود کبد چرب
مصرف سبزیجات و حبوبات برای کمک به سلامت کبد، همیشه توصیه می‌شود. نخود سبز به دلیل میزان فیبر بالا، آنتی‌اکسیدان‌های خود و مواد مغذی بسیار، به کاهش التهاب و بهبود کبد چرب کمک می‌کند. اگر به فکر یک سالاد رژیمی و مفید با نخود فرنگی هستید، سالاد کارتوفل روسی را حتما امتحان کنید!
ارزش غذایی نخود سبز چقدر است؟
نخود فرنگی کالری اندکی دارد و برای مثال هر 100 گرم از آن، فقط 81 کالری دارد. در کنار این موضوع، نخود سبز سرشار از ویتامین‌ها، پروتئین، مواد معدنی، مواد مغذی و فیبر است.
برای نگاه دقیق و ملموس‌تر به ارزش غذایی نخود فرنگی، نگاهی به ارزش غذایی 100 گرم از آن طبق بررسی موسسه کشاورزی آمریکا بپردازید:
جدول 1 – ارزش غذایی 100 گرم نخود سبز
| ماده | میزان |
| کالری | 81 |
| فیبر | 5 گرم |
| کربوهیدرات | 14 گرم |
| کلسترول | ندارد |
| سدیم | 5 میلی‌گرم |
| چربی | 0.4 گرم |
| پروتئین | 5 گرم |
| پتاسیم | 244 میلی‌گرم |
| منیزیم | 33 میلی‌گرم |
| کلسیم | 25 میلی‌گرم |
| آهن | 1.5 میلی‌گرم |
| ویتامین B6 | 0.2 میلی‌گرم |
| روی | 1.24 میلی‌گرم |
| ویتامین C | 40 میلی‌گرم |
| فولات | 65 میکروگرم |
| ویتامین K | 24.8 میکروگرم |
خواص نخود فرنگی در دوران بارداری
خواص نخود سبز در بارداری بسیار مهم هستند. بانوان باردار منبع تغذیه و رشد کودک خود هستند؛ آن‌ها معمولاً دچار کمبودهایی در سطح آهن و کلسیم خود می‌شوند و نخود سبز منبع عالی و سالمی برای تأمین این نیازها است. این نخود حاوی اسید فولیک و ویتامین B9 است و با کمک به سنتز DNA سلولی، از نقص در لوله عصبی جنین جلوگیری می‌کند.
خواص نخود فرنگی برای آقایان
از شاخص‌ترین خواص نخود سبز برای مردان، تأثیر آن در کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات است. آقایان حتماً باید مصرف نخود فرنگی را در برنامه غذایی خود داشته باشند.
خواص نخود فرنگی برای کودکان
خواص نخود سبز برای کودکان بسیار زیاد است. بیشتر ویتامین‌ها و سایر مواد مغذی نخود سبز در رشد و حفظ سلامت کودکان و نوزادان مؤثر هستند؛ برای مثال ویتامین K و پروتئین‌ها به استحکام استخوان‌ها و دندان‌ها منجر می‌شوند و آهن موجود در نخود از کم‌خونی جلوگیری می‌کند. همچنین سیستم ایمنی کودک تقویت می‌شود و مقاومت او در برابر بیماریها افزایش می‌یابد.
مضرات نخود سبز
علی‌رغم تمام فواید و نکات مثبتی که برای نخودسبز وجود دارد، زیاده‌روی و یا مصرف نادرست آن می‌تواند باعث ایجاد عوارض و مشکلاتی شود. برای جلوگیری از بروز مشکل، سعی کنید میزان استاندارد (حدود یک‌سوم الی نصف فنجان) آن را مصرف کنید، آن را خوب بپزید و قبل پخت بگذارید خیس بخورد.
در ادامه به بعضی از مشکلات مصرف افراطی نخود فرنگی اشاره می‌کنیم:
- اسید اوریک ممکن است باعث نقرس شود
- مصرف زیاد آن گاهی باعث ایجاد اشتهای کاذب و چاقی می‌شود
- افزایش مصرف پودر پروتئین نخود سبز می‌تواند موجب سندرم روده تحریک‌پذیر شود
- اگر سوءتغذیه دارید، ممکن است مانع جذب و یا هضم مواد معدنی شود
- نخود سبز باعث نفخ و ورم معده می‌شود
پخت غذا با نخود سبز
نخود فرنگی را تقریباٌ می‌توان در هر غذایی استفاده کرد؛ چه فست‌فود باشد و چه سنتی.
از رایج‌ترین غذاهایی که با نخود سبز تهیه می‌شود می‌توان به موارد مقابل اشاره کرد: سالاد الویه، سالاد نخود سبز و چدار، کوکوی نخود فرنگی، پستوی نخود سبز، خوراک گوشت و نخود سبز و برنج مخلوط چینی با مرغ و نخود سبز. استفاده از کنسرو نخود سبز کاریبو گزینه ایده‌آلی است تا تجربه‌ای خوشمزه و تازه از مصرف این نخود مقوی داشته باشید.
سخن پایانی؛ خواص نخود سبز را دست‌کم نگیرید!
نخود سبز منبع ارزشمندی از مواد معدنی و مغذی برای حفظ سلامتی محسوب می‌شود. نخودفرنگی همچنین در پیشگیری و درمان بیماری‌های مزمن و خطرناکی مانند سرطان و دیابت تأثیرات چشمگیری دارد.
در این مقاله از مجله آشپزی کاریبو خواص مختلف نخود سبز و نکات مصرف اصولی آن را برای حفظ سلامت روان و بدن بررسی کردیم. کنسرو نخود فرنگی از محصولات کاریبو از تازه‌ترین مواد تهیه شده و طعم خوشی را به شما هدیه می‌کند تا با خیال راحت از آن در برنامه غذایی خود استفاده کنید و ضمن حفظ سلامتی خود، از مصرف این الماس سبز لذت ببرید.